
Szeroko pojęte zabawki na jedzenie od lat stanowią hit wsród psiarzy. Moda na ten typ akcesoriów spowodowała pojawianie się coraz większej liczby najróżniejszych produktów, w których nie raz można się pogubić – dlatego omówimy dziś wszystkie rodzaje zabawek na jedzenie oraz ich charakterystykę.
Czym są zabawki na jedzenie?
Zgodnie ze swoją nazwą są to zabawki, w użytkowaniu których używa się jedzenia – czy to karmy, czy przysmaków.
Na pewno znasz słynnego Konga i nie raz słyszałeś o matach do lizania. Zabawki na jedzenie dostępne są teraz nawet w zwykłych marketach i często są przystępne cenowo, dlatego coraz więcej osób po nie sięga. I bardzo dobrze!
Zabawki te są wspaniałymi akcesoriami, spełniającymi dużo podstawowych psich potrzeb i dające psu rozrywkę. Oprócz tego stymulują psi mózg, regulują emocje i pozwalają na swobodne zdobywanie pokarmu. Pamiętaj jednak – korzystanie z tych zabawek będzie pozytywne dla psa tylko, jeśli będą one prawidłowo dobrane pod danego czworonoga. O tym, jak dobrać zabawki na jedzenie, znajdziesz więcej tutaj.
Jakie wyróżniamy rodzaje zabawek na jedzenie?
Mimo że np. maty do lizania i zabawki edukacyjne są zabawkami na jedzenie, to różnią się między sobą znacznie i w budowie, i w działaniu, i w użytkowaniu, i we wpływie na psa. Dlatego podzieliłam je na 8 różnych kategorii, bazując na ich cechach charakterystycznych i najważniejszych elementach działania.
Wyróżniamy:
Maty do lizania
Miski spowalniające
Tacki (misko-maty)
Zabawki tunelowe
Zabawki U-kształtne
Zabawki węchowe
Zabawki interaktywne
Zabawki edukacyjne
Czym się od siebie różnią? Czym się charakteryzują? Jak można ich używać? O tym poniżej!
Maty do lizania
Płaskie zabawki przeznaczone do lizania
Jedne z najpopularniejszych zabawek na jedzenie ze względu na swoją prostotę, różnorodność i dostępność. Są zwykle płaskie i szerokie, wykonane najczęściej z miękkiej gumy lub sylikonu.
Na swojej powierzchni posiadają wypustki i rowki w różnych wzorach. Pies ma za zadanie wylizać jedzenie z powierzchni maty, a wypustki mu to utrudniają. Różne maty mają różne poziomy trudności – im wyższe oraz bardziej ściaśnione są rowki i wypustki, tym mata jest trudniejsza do wylizania, dlatego warto odpowiednio dobierać poziom mat do zaawansowania psa.

Na rynku znajduje się mnóstwo mat w najróżnieszych kolorach i wzorach. Najlepiej sprawdzają się do płynnego i mokrego jedzenia typu mokra karma czy pasztety – niektóre maty do lizania, np. LickiMat Slomo, są również zaprojektowane do jedzenia suchego. Niektóre maty mają również przyssawki w tylnej części, dzięki którym możemy umieścić matę pionowo, np. na szafce, ścianie czy w wannie.
Maty do lizania można mrozić. Zwykle ich czyszczenie jest dość proste, ale w matach z wąską przestrzenią między wypustkami będzie to cięższe zadanie. Ze względu na swoją płaską, zwykle miękką budowę są delikatniejsze niż inne, twardsze zabawki, dlatego warto na nie uważać przy psach silniejszych, szybko frustrujących się i agresywniej konsumujących jedzenie.
Miski spowalniające
Twarde i głębokie zabawki o wysokich ściankach
Zgodnie z nazwą, są to zabawki „w kształcie miski”, których zadaniem, podobnie jak w przypadku innych typów zabawek, jest spowalniać jedzenie psa.
Charakteryzują się wysokimi ściankami oraz równie wysokimi rantami rowków i wypustek na powierzchni. Dzięki tej budowie doskonale nadają się do jedzenia suchego – typu sucha karma lub przysmaki. Jest to najbardziej uniwersalny typ zabawek pod tym kątem, gdyż można w nich umieścić również pokarm mokry i płynny.

Najczęściej wykonane są z twardych, mocnych materiałów typu nylon. Podobnie jak maty do lizania, występują w różnych wzorach, kolorach i rozmiarach, ale także o różnych poziomach trudności. Miski spowalniające są często trudniejsze niż maty do lizania – ich wysokie ranty znacznie utrudniają psu zadanie wydobycia jedzenia, co jest właśnie czynnikiem spowalniajacym konsumpcję.
Dzięki ich masywnej i twardej budowie nadają się i dla zwykłego psa, i dla psów niszczących inne zabawki. Znacznie ciężej jest je pogryźć i zniszczyć, niż inne zabawki, dlatego są polecane dla silnych i destrukcyjnych psów. Dość łatwo jest je wyczyścić.
Tacki (misko-maty)
Płaskie, sztywne zabawki o średniej wysokości
To dość ciekawy typ zabawek, ponieważ jest to hybryda mat do lizania i misek spowalniających. Rzadko jest wyróżniany i produkty należące do tego rodzaju zwykle są przypisywane albo do mat, albo do misek, jednakże różnią się od standardowych przedstawicieli obydwu typów.
Charakteryzują się twardym materiałem, wytrzymałością oraz średniej wysokości ściankami – wyższymi niż w standardowych matach i niższymi niż w standardowych miskach spowalniajacych.

Personalnie nazywam je „tacki” lub „tace na jedzenie” ze względu na nazwę „eTray”, którą firma SodaPup nazywa ten typ zabawek produkowany przez siebie. Jednakże ich prostszą i popularniejszą nazwą są „misko-maty”, które dość dosłownie opisują ich charakterystykę.
Dzięki ich specyficznej budowie łączą cechy obydwu rodzajów, których są hybrydą – są więc twarde i sztywne jak miski spowalniające, ale mają niższe ścianki podobne do wysokich mat do lizania. Dzięki temu są łatwiejsze do wydobycia jedzenia przez psa niż miski, ale jednocześnie bardziej wytrzymałe niż maty. Bardzo łatwo się je czyści, można w nich umieszczać każdy rodzaj jedzenia.
Świetnie sprawdzają się zwłaszcza dla szczeniaków, które dopiero co zaczynają przygodę z zabawkami na jedzenie, ale jednocześnie mają ostre ząbki i nie potrafią jeszcze prawidłowo korzystać z takich zabawek.
Zabawki tunelowe
Wąskie, podłużne zabawki z pustym wnętrzem
Do tego typu zalicza się Kongi oraz wszystkie kongopodobne zabawki. Jest to zupełnie inny typ zabawek niż poprzednie trzy, gdyż zabawki tunelowe są „trójwymiarowe” i przestrzenne – mają ścianki ze wszystkich stron, a jedzenie umieszcza się w ich wnętrzu.
Do ich charakterystyki zalicza się podłużna i wąska budowa oraz pusta przestrzeń w środku – zbudowane są na kształt bałwanka, a ich wnętrze przypomina tunel – stąd ich nazwa. Są wykonane z miękkiej gumy i mogą służyć również jako gryzak i aport.

Z jednej strony posiadają duży otwór, przez który pies kufą lub językiem wydobywa jedzenie z wnętrza. Z drugiej strony są prawie całkowicie zamknięte, żeby jedzenie nie wypadało. Jednak prawidłowo zbudowana zabawka tunelowa musi posiadać malutki otwór z drugiej strony – jest on bardzo ważny dla bezpieczeństwa psa, gdyż zapobiega on tworzeniu się podciśnienia w środku zabawki i eliminuje ryzyko np. zaklinowania się języka psa wewnątrz.
Przeznaczone są do i jedzenia suchego, i mokrego.
Zabawki U-kształtne
Wysokie zabawki z dużym otworem głównym
Rodzaj tych zabawek jest podobny do kategorii powyżej – z tym, że nie jest tak podłużny. Ich kształt jest bardziej spłaszczony, często podobny – zgodnie z nazwą – do litery U.
Mają one duży otwór górny – ta budowa sprawia, że są znacznie łatwiejsze do wydobycia jedzenia przez psy. Pies zwykle może włożyć do nich całą kufę, a nie tylko język, jak w przypadku zabawek tunelowych. Zwykle posiadają w swoim wnętrzu wypustki urozmaicające psu zabawę.

Są wykonane z raczej miękkiej gumy, choć nie wszystkie modele są elastyczne. Są bardzo uniwersalne i świetnie sprawdzają się prawie przy każdym psie, co czyni je jednymi z moich ulubionych zabawek na jedzenie.
Przeznaczone są do i jedzenia suchego, i mokrego, jednak warto uważać przy nich na jedzenie płynne – wiele z nich posiada otwory z boku, przez które może ono się po prostu wylać.
Zabawki węchowe
Przeznaczone do wyszukiwania jedzenia nosem
To jeden z popularniejszych rodzajów zabawek, które znajdziemy właściwie wszędzie. Jest ich mnóstwo rodzajów od najróżniejszych firm w różnych formach, kolorach i wzorach. Są bardzo proste w użytkowaniu, ale i produkcji – możemy je wykonać nawet samodzielnie.
A czym właściwie się charakteryzują? Otóż w przeciwieństwie do wszystkich poprzednich rodzajów, przy tych zabawkach nie ma żadnego wylizywania – jest tylko węszenie i praca nosem. Pies musi wyniuchać chrupki ukryte w miękkim materiale.

Najpopularniejszym wariantem tych zabawek są maty węchowe i kule węchowe, ale istnieje także sporo interaktywnych mat węchowych będących bardziej skomplikowanych w budowie. Trudność zabawek węchowych zależy od ich wykonania – gęstsze zabawki z grubszym materiałem będą trudniejsze dla psa. Niezależnie od poziomu ich skomplikowania, każda z tych zabawek do doskonały i prosty stymulator nerwowy dla psa.
Przeznaczone są wyłącznie do jedzenia suchego – niemal wszystkie zabawki tego typu robione są z materiałó polarowych lub podobnych, więc umieszczenie w nich innego typu pokarmu będzie uciążliwe dla psa (oraz dla nas – ciężko się takie zabawki myje).
Zabawki interaktywne
Pobudzające myślenie, nietypowe zabawki
Należą do nich wszystkie zabawki, z którymi pies musi wejść w interakcję. Jest to bardzo szeroka i bardzo piękna w swej różnorodności grupa, do której zaliczamy między innymi: dyfuzory przysmaków, kule napełniane chrupkami czy plastikowe, płaskie zabawki z najróżniejszymi schowkami.
Od innych zabawek różnią się tym, że psu nie wystarczy jest do nich podejść i mieć jedzenie „podane na tacy” – zwierz musi wykonać pewną pracę, żeby się do tego jedzenia dostać.

Zadaniem psa może być przykładowo przeturlanie zabawki tak, aby smaczki wypadły przez dziurę – możliwości tworzenia tych zabawek są nieograniczone! Bardzo stymuluje to psa i pobudza go do logicznego myślenia.
Przeznaczone są głównie do jedzenia suchego.
Zabawki edukacyjne
Trudniejsza wersja zabawek interaktywnych
Często nazywa się je po prostu zabawkami interaktywnymi, jednakże ja zawsze rozdzielam te dwa rodzaje, ponieważ jest między nimi znaczna różnica.
Zabawki interaktywne są zwykle proste, a pies musi wykonać nieskomplikowane czynności, aby dostać się do jedzenia. W zabawkach edukacyjnych trzeba już naprawdę porządnie ruszyć głową – są to takie łamigłówki dla psów, które pies musi rozwiązać, a przy tym mocniej wysilić główę.

Pies może tutaj wyciągać szufladki, przesuwać różne elementy, ciągnąć za wypustki czy przewracać łapą dane fragmenty zabawek. Również występuje tu ogromna różnorodność w możliwościach tworzenia, a zabawek tego typu na rynku jest mnóstwo – od prostych wersji, w których pies bez probemu wydobędzie jedzenie, aż po bardzo trudne i skomplikowane modele, które stanowią wyzwanie nawet dla ludzi.
Ale uwaga – zbyt trudne zabawki edukacyjne mogą powodować ogromną frustrację, uważaj więc na poziom zabawek, które kupujesz!
Przeznaczone są głównie do jedzenia suchego.
Omówiliśmy sobie więc wszystkie rodzaje zabawek na jedzenie, które możesz spotkać na rynku. Każdy model zabawki możesz przyporządkować do jednej z tych kategorii – wiesz też już, czym dana kategoria się charakteryzuje. Mam nadzieję, że ten artykuł nauczył Cię rozróżniania różnych zabawek od siebie, a także wiesz już lepiej, jaką zabawkę wybrać dla swojego psa.
Daj znać w komentarzu, z którego rodzaju zabawek korzystasz!